آویشن 
 

گونه‌های مختلف آویشن به عنوان مطبوع‌کننده و طعم‌دهنده، همچنین به عنوان ضدسرفه، خلط‌آور، ضدنفخ، ضدمیکروب، ضدقارچ، ضداسپاسم، دهان‌شویه و در فرآورده‌های دهانی مورد استفاده دارند و به طور کلی به علت تشابه میزان ترکیبات فنلی T.daenensis با T.vulgaris به نظر می‌رسد بتوان موارد استعمال مشابهی را انتظار داشت. از این گیاه اثرات مثبت در درمان تینیا ورسی‌کالر و شب‌ادراری کودکان گزارش گردیده است.

موارد استعمال در طب سنتی:
در طب گذشته از آویشن یا صعتر (سعتر) به عنوان مدر، ضد کرم، ضدنفخ و اشتهاآور استفاده نموده، جویدن آن را در تسکین درد دندان موثر می دانسته اند.

عوارض جانبی:

تیمول باعث تحریک غشای مخاطی و پوست می گردد. علایم مسمومیت با تیمول شامل سرگیجه، حالت تهوع، درد در دستگاه گوارش، سردرد، اغتشاش ذهنی، اغماء و ایست تنفسی می باشد. از تیمول یا عصاره آویشن که در فرآورده های خمیردندانی استفاده شده، مواردی از التهاب لب و زبان گزارش گردیده است. پرخونی و التهاب مزمن در پوست سر از صابون و شامپوهای حاوی تیمول گزارش گردیده است.

موارد منع مصرف:
در مورد مصرف دراز مدت آن رعایت احتیاط ضروری است و عصاره آن به تنهایی و به صورت رقیق نشده نباید مورد مصرف قرار گیرد. مصرف آن در حاملگی و شیردهی با دوزهای معمولی مشکلی ندارد. مصرف گونه های مختلف آویشن بر نظم قاعدگی موثر دانسته شده و لذا مقادیر زیاد آن نباید مصرف گردد.

اروانه

مهم‌ترین آثار گیاه گل اروانه شامل آثار ضد‌التهاب، مسکن،‌ ضداسپاسم و ضدنفخ می‌باشد. از این گیاه همچنین در رفع علایم سرماخوردگی نیز استفاده می‌شود.

موارد استعمال در طب سنتی:
در طب گذشته، گل اروانه به عنوان مدر و در رفع علایم سرماخوردگی معرفی شده و نیز آن را جهت خوشبو کردن دهان و به صورت موضعی جهت خوشبو کردن بدن توصیه کرده اند.

آقطی سیاه







کلیات گیاهشناسی

آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می‌شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می‌کرده‌اند. آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می‌شود درختچه‌ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می‌رسد. این درختچه معمولا در کنار جاده‌ها و حاشیه جنگلها و در نواحی مرطوب و سایه می‌روید. برگهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه‌دار و مرکب از 7 - 5 برگچه می‌باشد. اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می‌شود. گلهای آن سفید و خوشه‌ای است که در اواخر بهار ظاهر می‌شود. میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و به رنگ آبی سیر می‌باشد. قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است. آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می‌روید

آقطی سیاه Elderberry

نام علمی Sambucus nigra

ترکیبات شیمیایی

پوست این درختچه و برگ آن دارای موادی مانند ساوبوسین Sambucine ،‌ سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می‌باشد. در گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد. میوه آقطی سیاه دارای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والریانیک و اسید استیک می‌باشد.
خواص داروئی




آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. پوست ثانوی ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمتهای این گیاه است.


در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است.

ادرارآور است.

ملین و ضد یبوست می‌باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است.

دم کرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است.

برای برطرف کردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له کرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید.

برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آن را در روغن بجوشانید و سپس آن را صاف کرده و بگذارید سرد شود. این روغن را روی قسمتهایی که خارش درد بزنید.

برای جوش‌خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم کرده ریشه این درختچه استفاده کنید.

دم کرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرماخوردگی ، بیماریهای دستگاه تنفسی و نقرس می‌باشد.

جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات‌الجنب مفید است.

بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماری سل مفید است.

بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می‌کند.

سنگ کلیه را خارج می‌سازد.

شیر مادران شیرده را زیاد می‌کند.

در درمان بیماری صرع مفید است.

جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را به صورت کمپرس روی زخمهای اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت.

جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگیها بگذارید و کمپرس کنید.

جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می‌برد.

اگر پوست حساس دارید برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش از دم کرده آقطی سیاه استفاده کنید.

برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه‌ها و کک و مک می‌توان از ماسک زیر استفاده کرد. گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقداری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید. این خمیر را به صورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند.

طرز استفاده




جوشانده: مقدار 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد. سپس آن را صاف کنید.


سرکه آقطی سیاه: 20 - 10 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید. پس از این مدت آنرا صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید. مقدار مصرف این شراب سوپخوری و سه بار در روز است.


دم کرده آقطی سیاه: مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. از این دم کرده می‌توانید برای شستشوی زخمها استفاده کنید.

شیره یا آب میوه: میوه‌های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود. مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می‌باشد.

مضرات

استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده‌ها شود. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آن را با عسل بخورند.

 گیاه دارویی است از نوع علٿی و پایا و باساقه ای راست که مقطع آن چهار گوش وبرگهای آن متناوب وبیضی شکل است وطول آن 30تا100 سانتی متر می باشد که هر سال بزرگتر می شود...
 

ساقه آن چهار گوش و گاهی کرکداراست ودرابتدا انشعابات جزیی دارد ولی درمنطقه گلداربسیار منشعب میشود.برگهای متقابل بیضوی یا مثلثی به طول 3 تا 5 سانتی متر دارد ( برگ شاخه های گلداربه شکل مشخصی کوچک است)
این برگها گاهی کرکدار است و حاشیه دندانه ای عمیق دارد.طول برگهای آن بین 8/0-5/1سانتی مترمیباشد که از کنار برگها گلهایی با
کاسبرگهای رنگی که در وحله اول زرد کم رنگ بوده و به سٿید و سپس به بنٿش تبدیل می شود میرویند.جام گل سٿید رنگ است وگلها
به شکل دسته های 3تا 6 تایی روی یک دمگل کوتاه در محور برگها قرار دارد.میوه آن ٿندقه و جهار قسمتی است و تمام گیاه پوشیده از
پرزهای ریزی بوده و عطر لیموی تندی از خود متصاعد میکند.موطن اصلی این گیاه قسمت وسیعی از شرق مدیترانه است .امروزه این
گیاه را در باغها و مزارع تزئینی ، طبی وعسل دهنده کشت می کنند .در ایران این گیاه را اطراٿ تهران ، نواحی شمالی و شرقی ایران
و اذربایجان میروید و گاهی نیز درمناطق سنگی پراکنده است . کشت ان بوسیله دانه که به اهستگی رشد میکند ویا با تقسیم گیاه در خاک
خوبی که زیاد خشک نباشد انجام میگیرد معمولا در مساحتی برابر (40�30) سانتیمتر کاشته میشود این گیاه را دو یا سه مرتبه در سال به محض اینکه ارتٿاع پا جوشها به سی سانتی متر رسید گرداوری میکنند .باید توجه کرد که برگهای این گیاه رادر هوای خشک باید چید
وبرگهای این گیاه را باید تا حد امکان بسرعت در سایه و در حرارت کمتر از 35 درجه سانتی گراد خشکانید زیرا اگر این عمل به آهستگی انجام شودبرگها به سرعت قهوه ای رنگ می شوند.حداکثر دما نباید از 40درجه سانتی گراد بالاتر باشد.هین گیاه ممکن است بین 4 تا 8 سال محصول بدهد.بازده عمل از سال دوم بین 20 تا 35 کیلو گرم در هر 100 متر مربع می باشد.
ترکیبات و اثر بادرنجبویه (گل حنا)
برگهای گل حنا دارای اسانس ٿرار است،انها محتوی 1/0تا25/0 درصد اسانس روغنی که خصوصا از سیترال،سیترونل وژرانیول تشکیل
شده است می باشد.این برگها همچنین محتوی تانن ها و اسید هیدروکسی تر پنیک هستند که اسانس موجود در آن عطر خوشایند لیمو را از
خود متصاعد میکند.
موارد مصرٿ :
از این گیاه برای تنظیم ومداوای ناراحتی های معده علیه کاتاره های معدی ـروده ای و برای تحریک ترشحات صٿراوی استٿاده میگردد.
همچنین بعنوان مقوی معده ضد نٿخ و از پماد آن بعنوان ضد تبخال استٿاده میگردد . این گیاه در مقادیر کم یک داروی باد شکن است.
ولی مقادیر زیاد آن خاصیت خواب آور ( ( SOPORIFIC ملایم دارد.
روغن این گیاه آرامش بخش بوده و ٿشار خون راکمی پایین میآوردو تعداد ضربان نبض را کاهش میدهد.سرشاخه های این گیاه را بعنوان ماده اولیه در تهیه آب ضد نٿخ بکار میبرندو همچنین در ساخت لیکورها مورد استٿاده قرار میگیرد.
طریقه مصرف:
دم کردهء گل حنا (بادرنجبویه) را به مقدار یک قاشق مربا خوری برای هر ٿنجان آب تهیه میکنندو یا میتوان 5تا 25 گرم از این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بعد مصرٿ کرد.از دم کرده آن میتوان 2تا3 ٿنجان در روز مصرٿ کرد که برای تهـوع و درد شکم و
بویژه تسکین حالات عصبی موثر است. گٿته شده است که در برونشیت بعنوان خلط آور تاثیر دارد که در این مورد هنـوز تردید وجـود
دارد.
تذکــر:
لازم به توضیح است که دوران گلدهی گیاه تیر و مرداد بوده و زمان برداشت برگها خرداد و مرداد میباشد.

مقدمه:
((این گیاه که بطور سنتی آنرا با طول عمر مرتبط می دانند بعنوان دارویی برای بازگرداندن حافظه در افراد مسن شهرت دارد. مانند سایر گیاهان تقویت کننده آنرا در گورستانها میکارند. گفته میشود که بریتانیائیها شروع به وارد کردن جای از چین کردند چینی ها چنان برای این گیاه ارزش قایل بودند که در ازای بسته مریم گلی خشک شده انگلیسی دو بسته چای می دادند.
گونه ارغوانی رنگ ان S .officinalis در پزشکی کاربرد دارد و موثرتر از گونه ی معمولی سبز رنگ آن است. در چین ریشه گیاهی از همین خانواده S.meltiorrhiza بعنوان یک داروی تقویت کننده مصرف میشود.))1*

گیاهشناسی
گیاهی است دو ساله یا پایا، بسیار معطر(منبع 3*) و دارای ساقه ای با ارتفاع 40 سانتی متر تا یک متر. احتیاج به آب و هوای سرد دارد(منبع 3*). بخشهای سبز گیاه خصوصأ گلها ی بالایی محتوی اسانس هستند. (3*) بوی مطبوع اسانس از( - 0/135 0/16)درصد که وابسته به گلها است.(3*) دارای برگهای متقابل، دمبرگ مشخص و پهنک بزرگ می باشد. گلهایی بزرگ، معطر، مجتمع درحول انشعابات انتهایی ساقه، به رنگ صورتی یا سفید مایل به بنفش دارد. در قاعده گلهای آن ، یک براکته قلبی شکل نازک دیده می شود که بزرگتر از کاسه گل است. میوه 4 فندقه به رنگ قهوه ای با تزئینات مرمر مانند (رگه دار) صاف و شفاف است.
((دربرخی منابع آنرا چند ساله ذکر کرده اند.))2و3*
((ترکیبات مهم آن شامل لینالول34درصد و لینالیل استات 38درصد هستند. ))3*
بخش های مورد استفاده:
اندامهای هوایی خصوصأ برگها است.
خواص دارویی و موارد مصرف:
برگهای آن به عنوان نیرو دهنده ، ضد تشنج و در درمان سیاه سرفه مورد استفاده قرار می گیرد. سرشاخه گلدار آن، به عنوان قاعده آور، ضد عفونی کننده و ضعف عمل دستگاه هضم استفاده می شود. اسانس آن در صنایع عطر سازی و تهیه ادکلن کاربرد فراوانی داشته و در صنایع غذایی نیز به عنوان ادویه و ترکیبات معطر مورد استفاده قرار می گیرند.
((از مخلوط کردن روغن مریم گلی (5قطره)و 25 ml litبادام و (5قطره)جوزبویاسه هفته قبل از زایمان بصورت روزانه روی شکم ماساژ دادن برای ایجاد آمادگی برای زایمان مفید است.))1*
برای درمان کوفتگی و کشیدگی عضلاتاز عصاره روغنی مریم گلی یا اسطوخودوس یا رزماری در روغن بادام بصورت روغن ماساژ برای افزایش جریان خون کاهش درد استفاده میشود. ))1*
((از دمکرده آن می توان بعنوان یک ضد نفخ ,ضد اسپاسم و کاهنده قند خون استفاده کرد.))2*
((در فارماکوپه گیاهی انگلیس مریم گلی با اثرات ضد نفخ , ضد اسپاسم, آنتی سپتیک ,قابض,معرفی شده است.))1*
ترکیبات:
اسانس, ماده ی تلخ دی ترپن , تانن, تری ترپنوییدها, رزین, فلاونوئید, مواد استروژنیک, مواد صابونی است.))1*
مواد احتیاط:
((از مصرف آن در دوران بارداری خودداری شود.))2*
پراکنش
مراکز اصلی تولید این گیاه، فرانسه، روسیه، مجارستان و بلغارستان می باشد. این گیاه در اکثر مناطق معتدله دنیا کشت می شود

درخت سرخدار

درخت سرخدار با نام علمی .Taxus baccata L یکی از سوزنی برگان متعلق به خانواده Taxaceae است. سرخدار درختی است سایه پسند که به صورت مخلوط با سایر گونه‌های جنگلی، در اشکوب زیرین جنگل‌های مرطوب نواحی مدیترانه‌ای و برخی نقاط آسیا مثل شمال ایران یافت می‌شود. ارزش دارویی گونه T. baccata به واسطه وجود ماده Paclitaxel با نام تجاری تاکسول ((Taxol در برگ‌های سوزنی آن می‌باشد. تاکسول با تشکیل دوک تقسیم غیرطبیعی، موجب توقف رونویسی DNA در مرحله G2/M تقسیم میتوز شده و بدین ترتیب موجب مرگ سلول‌های در حال تکثیر می‌شود. تاکسول در سال 1977 برای درمان سرطان رحم و سرطان پستان توسط FDA مورد تایید قرار گرفت. با وجود ابداع روش‌های جدید تهیه Taxol نظیر کشت سلول، هنوز استخراج از منبع گیاهی اهمیت و جایگاه خود را در تامین این داروی ارزشمند حفظ کرده است.

ریواس

ریواس یا ریباس یا ریواج یک گیاه علفی است که در فصل بهارو اوایل تابستان میروید .به ساقه زیر زمینی این گیاه راوند میگویند.
بهترین نوع ریواس آن است که از کشور چین می آورند و رنگ آن قرمز است و میانه آن زرد رنگ است و به آن ریوند چینی میگویند.
ترکیبات غذایی:
ریواس غنی از فیبر و ویتامین c بوده در آن آب-پروتئین-قند-کربو هیدرات-کلسیم-ویتامین های A و B سدیم و پتاسیم وجود دارد.
خواص دارویی:
طبیعت آن سرد است
مقوی ملین و کرم کش است
لوز المعده را وادار به ترشح انسولین کرده و قند خون را کم میکند
برای رفع جوش بدن مفید است
برای بی اشتهایی-درد معده و بیماری های کبدی نافع است
باعث تقویت معده و روده شده و تنظیم کننده ترشحات و حرکات معده است
سستی و خماری را بر طرف میکند و مسرت بخش است
برای امراض وبایی و اسهال مفید است
خون را تصفیه میکند
چکاندن آب تازه ریواس در چشم سبب تقویت بینایی واز بین رفتن لکه های سفید چشم میگردد
ترکیب ریواس با آبلیمو و مالیدن آن به صورت باعث از بین رفتن جوش و لک میشود
برای تقویت موی سر نافع است
اگر با حنا مخلوط شود رنگ مو را شرابی میکند
جوشانده برگ های ریواس باعث تمییزی ظروف آلومینیومی میشود

پیرتر-pyrethrum:

نام رایج گیاه :pyrethrum�
اسم لاتین:pyrethrum cinerariaefolium
خانواده گیاه : asteraceae

پیرتر گیاهی است با خاصیت حشره کشی، به طور طبیعی که موارد استعمال آن هم درمنزل وهم در کشاورزی معمول میباشد .
ماده حشره کشی این گیاه از سر شاخه های گل خشک شده دریافت میشود .
ازسال 1950 فرآوری این گیاه تنها متمرکز به کنیا بود ولی اکنون پرورش آن به استرالیا نیز گسترش یافته است.
این گیاه به طور معمول به دلیل خاصیت حشره کشی خوسش پرورش می یابد وماده موثره آن pyrethrin در سر شاخه های گیاه یافت میشود .این گیاه در اکثر کشورها یافت میشود بویژه در کنیا و تانزانیا و اکوادر و رواندا که به طوریکه برآورد شده هرساله تولیدات این گیاه 34/2میلیون پوند محصولات این کشور ما به خود نسبت داده است.خرمن سر شاخه ها به دو طریق است : هم به صورت کار دستی و هم به صورت مکانیزه که نوع دوم یعنی در مقیاس مکانیزه کارآیی کاملتری داشته و از کاردستی می کاهد

آرایش گیاه:inflorescence

پیرتر گیاهی است علفی و باریک و پایا به قد 12 � 30 اینچ و هم چنین قسمت مرکزی گل که به رنگ زرد میباشد از پهنا 2/11 اینچ میباشد.
این گیاه در مناطق معتدل با درجه بارندگی 45 تا 50 اینچ پرورش می یابد. برای کاشت این گیاه ابتدا بذرها را در خزانه میکارند و ان وقت بعد از گذشت 4 ماه یعنی زمانی که دارای گیاه به 4 تا 5 اینچ رسید انرا در زمین اصلی میکارند. در 4 ماه بعد خرمن سر شاخه های باز شروع میشود. بعد از 3 سال محصول دهی به تدریج بهره گیاه کاهش می یابد. ماکزیمم بهره کشت و کاشت این گیاه در فصل دوم گرفته می شود.

گیاه دارویی زوفا - hyssopus officinalis :

نام گیاه : زوفا

نام علمی : hyssopus officinalis

مقدمه :

زوفا یکی از مهمترین گیاهان دارویی و ادویه ای به شمار می رود . از دم کرده پیکر رویشی این گیاه برای درمان بیماریهای مربوط به دستگاه تنفس مانند سرفه ، سیاه سرفه ، برونشیت و آسم استفاده میشود . مواد موثره این گیاه سبب افزایش فشارخون ، هضم غذا و همچینین کاهش تورم می شود . زوفا اگر چه تلخ مزه است ولی به عنوان طعم دهنده مواد غذایی و همچنین در تهیه سس مورد استفاده قرار میگرد.
اسانس زوفا :

خاصیت ضد قارچی و باکتریایی دارد . این اسانس در صنایع کنسرو سازی ، نوشابه سازی و همچنین در صنایع آرایشی و بهداشتی کاربرد فراوانی دارد .به علت نوش فراوانی که در گلهای این گیاه به وجود می آید در ردیف گیاهان مولد عسل قرار دارد . عسل حاصله از آن کیفیت بسیار مطلوبی دارد .

مشخصات گیاه :

زوفا گیاهی خشبی وچند ساله است . منشا این گیاه آسیای صغیر گزارش داده شده و همچنین زوفا در سطح وسیعی در مرکز و جنوب اروپا ، عمدتا در روسیه ، بلغارستان، مجارستان ، ایتالیا ف اسپانیا، فرانسه و کشمیر و هند کشت میشود . واز دریای خزر تا دریای سیاه همچنین درمناطق شنی نواحی مدیترانه می روید.

ریشه زوفا مستقیم است وانشعابات فراوانی دارد ساقه چهارگوش ، مستقیم ارتفاع آن cm70_50 است . قسمت تحتانی (پای ساقه ) چوبی و قهوه ای رنگ و از انشعابهای فراوانی برخوردار است ولی قسمت فوقانی آن نرم و سبز رنگ می باشد . برگهای صاف ، فاقد دندانه، باریک، کشیده وکم وبیش نیزه ای شکل ورنگ آن سبز روشن است

روش کاشت :

از آنجایی که بذرهای زوفا قوه رویشی مناسبی دارند کشت مستقیم در زمین اصلی نتایج مطلوبی داشته وپس از کاشت زمین را باید آبیاری کرد چنانچه این گیاه در شیبها کشت شود چهت ردیف ها باید برخلاف جهت شیب زمین باشد در گذشته در برخی ازکشورها تکثیر زوفا به روش های غیرمستقیم (کشت در خزانه ویا حتی به روش رویشی است ) انجام میگرفته است ولی در حال حاضر در اکثر کشور هایی که این گیاه کشت میشود برای تکثیر از روش مستقیم استفاده میشود

تناوب کاشت :

زوفا 7_5 سال عمر میکند از این رو انتخاب زمین مناسب برای این گیاه ضرورت دارد علفهای هرز در رشد ونمو مقدارمواد موثره زوفا تاثیر منفی برجای میگذارد مبارزه با علفهای هرز در طول رویش گیاه ضروری است. زوفا را باگیاهانی مانند غلات، خردل وذرت به تناوب کشت کرد کاشت این گیاه در زمینهایی که به مقدار زیادی از علف کشهایی با ماده موثره تریازین استفاده شده است مناسب نیست تناوب کشت زوفا با گیاهانی که بذرآنها پس از رسیدن به اطراف ریزش میکند (مانند رازیانه ، گشنیز و... ) و همچنین تناوب با گیاهان ریشه ای ( مانند یونجه ، شبدر....) مناسب نیست زیرا این گیاهان در گسترش بیماریها موثرند

زوفا رامیتوان 5_4 سال متوالی در یک قطعه زمین کشت کرد پس از این مدت باید با گیاهان مناسب به تناوب کشت شود.

برداشت :

اگر هدف از کاشت استفاده از پیکر رویشی آن برای ادویه باشد اوایل گل دهی باید برداشت شود اگر به منظور استخراج اسانس کشت شده باشد گیاهان را در مرحله گل دهی کامل یعنی اوایل تابستان باید برداشت کرد .برداشت اندامهای مورد نظرگیاه باید از اندام فوقانی ساقه های چوبی صورت گیرد اگر هنگام برداشت هوا خشک باشد و آفتاب شدید نتابد پیکر رویشی برداشت شده را میتوان برای مدتی روی زمین قرار داد و پس از کاهش رطوبت آنها را به خشک کن منتقل کرد دمای مناسب برای خشک کردن گیاه با استفاده از خشک کن های الکتریکی 35_30 درجه است .

خواص دارویی :

نوشیدن زوفای جوشیده با عسل و گیاه سداب به کسانی کمک میکند که به سرفه های شدید، تنگی نفس ، افراد مبتلا به رماتیسم وکسانی که نفسشان با خس خس همراه است کمک میکند . این گیاه همراه با عسل کرمهای داخل شکم را میکشد و کوبیده شده آن با انجیر تازه به از خشکی در آمدن مزاج کمک میکند اثر آن قوی تر هم میشود اگر گل زنبق یا سوسن یا شاهی به آن اضافه شود این گیاه دارویی عالی برای ورم یا آماس لوزه در گلو است و این تحت شرایطی است که به عنوان غرغره ازآن استقاده شود مالیدن پماد آن به سر شپش را از بین می برد این گیاه برای کاهش بیماری خلط بسیار مناسب است و در تمام مشکلات ناشی از سرما یا بیماریهای قفسه سینه ویا ریه مناسب است و این تاثیر هنگامی است که مثل شربت استفاده شود

خواص توت فرنگی

توت فرنگی گیاهی است با نام علمی Fragaria Vesca از خانواده گل سرخ که دو نوع ساقه راست و خوابیده دارد*. گل*های آن منظم و به رنگ سفید می*باشد*. قسمت مورد استفاده خوراکی توت فرنگی در حقیقت نهنج گل آن است که به تدریج بزرگ شده و به اصطلاح به عنوان میوه توت فرنگی معروف است*. توت فرنگی به حالت خودرو در بعضی نواحی شمالی ایران وجود دارد و بعضی اوقات به دلیل خوش طعمی*، میوه آن را به طور مصنوعی پرورش می*دهند*. از دیرباز همه قسمت*های این گیاه مصرف دارویی داشته است و از برگ و ریشه آن که حاوی مقدار قابل ملاحظه*ای تانن است به عنوان ضد اسهال و ادرارآور استفاده می*شده است*.
توت فرنگی، میوه ای شبیه توت است ولی کمی درشت تر، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. بوته اش کوتاه و دارای برگهایی درشت و ساقه هایی باریک و خزنده است که روی زمین می خوابد و ریشه می دواند.

قسمت هایی که از بوته توت فرنگی مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از: میوه ، برگ و ریشه .
از دیر باز همه قسمت های این گیاه مصرف دارویی داشته است و از برگ و ریشه آن که حاوی مقدار قابل ملاحظه ای تانن است به عنوان ضد اسهال وادرارآور استفاده می شده است.
توت فرنگی به صورت های گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد: خام، جوشانده، مربا، شربت و بستنی.

خواص تغذیه ای توت فرنگی و اثر آن در سلامتی انسان :

توت فرنگی منبع خوبی از فیبر، ویتامین C، فولات، پتاسیم و آنتی اکسیدان ها می باشد که این مواد مغذی باعث می شوند توت فرنگی بعنوان یک جایگزین شیرین، باعث افزایش سلامت قلب، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان و در کل ارتقاء سلامتی بدن شود. همچنین دارای املاح کلسیم، آهن و فسفر می باشد. از مواد موثر مهم آن می توان تانن، موسیلاژ، قندهای مختلف، سالیسیلات ها و به خصوص اسیدهای میوه را نام برد.
توت فرنگی سرشار از ویتامین و فاقد چربی اشباع است و کالری کمی دارد.یک واحد توت فرنگی معادل 8 عدد است که 50 کالری انرژی دارد. توت فرنگی مانند سایر توت ها مثل شاه توت، توت سفید، تمشک و... پاک کننده روده و مثانه است.

تحقیقات اخیر نشان داده است، دریافت روزانه یک واحد توت فرنگی باعث افزایش قابل توجهی در مقدار فولات خون شده و نیز فشار خون بالا را کاهش می دهد . فولات، مقدار هموسیستئین خون را کاهش می دهد. هموسیستئین اسید آمینه ای است که در مقادیر زیاد باعث مسدود شدن رگهای خونی می شود.
همچنین توت فرنگی دارای مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها مثل الاژیک اسید و آنتوسیانین(رنگدانه قرمز) است که در پیشگیری از بیماری های قلبی موثرند.
این مطالعات اهمیت مصرف توت فرنگی را در برنامه غذایی بعنوان عامل بهبود عملکرد سیستم قلبی-عروقی نشان می دهد.
همچنین مطالعات قبلی نشان داده بود که باعث بهبود عملکرد حافظه و کنترل آرتریت روماتوئید( التهاب مفاصل) می شود.
از دیگر خواص توت فرنگی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- مصرف این میوه علاوه بر وجود انواع ویتامین، املاح و آب که هر کدام اثرات خود را بر بدن اعمال می کنند دارای خاصیت تقویت کننده، ملین و خنک کننده نیز می باشد.
- توت فرنگی از تصلب شرائین جلوگیری می نماید.
- توت فرنگی اشتها آور است و ادرار را زیاد می کند.
- دم کرده برگ توت فرنگی در زیاد کردن ادرار و شیر بانوان مفید است.
- دم کرده برگ توت فرنگی یا میوه توت فرنگی می تواند نقرس و سنگ های مثانه را معالجه کند.
- املاح معدنی موجود در توت فرنگی خاصیت مسهلی به آن بخشیده است، زیرا این املاح عضلات روده را به انبساط و انقباض وادار می کند و به همین جهت توت فرنگی برای درمان یبوست مؤثر است.
- اگر توت فرنگی را له کنید و در آب بریزید، نوشابه ای به دست می آید که برای درمان تب هایی که با بیماریهای التهابی همراه می باشد، بسیار مفید است.
- توت فرنگی به علت داشتن آهن و ویتامین C در خونسازی بدن مؤثر است.
- توت فرنگی به علت دارابودن مقادیر کافی کلسیم و فسفر، در رشد و نمو کودکان و نوجوانان ، استحکام دندان ها و ترمیم شکستگی استخوان ها بسیار مؤثر است.
- توت *فرنگی حاوی موادی چون فسفر، کلسیم، منیزم، پتاسیم و مقداری آهن و هیدرات 2کربن بوده و در بدن تولید انرژی کرده و خستگی را برطرف می*کند.
- توت فرنگی به دلیل داشتن ویتامین C، دردرمان بیماری لثه مؤثر بوده و به هضم غذا کمک زیادی می*کند.
- دانشجویان و افرادیکه تمرینات فکری می*کنند، بهتر است حتما توت فرنگی میل کنند چرا که خوردن این میوهباعث تامین فسفر مورد نیاز مغزشان میشود.
- همچنین، توت فرنگی به علت داشتنویتامین B در کاهش و رفع ترس، عصبانیت، خمودی، اضطراب، هیجان و سستی مؤثرست.
- توتفرنگی نقش مهمی در خونسازی بدن دارد و از خاصیت ضدعفونی کننده*ای برخوردارست. علاوهبر اینها خوردن توت فرنگی باعث پاک شدن خون از مواد مضر و زاید مثل اوره، اسیداوریکو چربی می*شود و نیز درمان کننده نقرس است.
- ویتامین A موجود در توت باعث رشدناخن*ها و تقویت چشم می*شود
مصرف روزانه 5 واحد میوه و سبزی، احتمال ابتلاء به سرطان را کاهش می دهد.
مطالعات جدید نشان می دهد مصرف روزانه 9 یا 10 واحد میوه و سبزی به همراه 3 واحد لبنیات کم چرب، در کاهش فشار خون بالا بسیار مؤثر است.

 دارچین
گیاه دارچین رمز جوانی است و مصرف روزانه آن انسان را سلامت و جوان نگه می دارد.
دارچین گیاهی است با نام علمی (Cinnamomum zelanicum) که از قدیم الایام در دنیا به کار می رفته است. در مصر حتی قبل از ساختمان اهرم ثلاثه مصر برای درمان امراض مختلف مصرف می کردند.
دارچین درختی است کوچک، به ارتفاع 5 تا 7 متر و همیشه سبز که از تمام قسمت های آن بویی معطر و مطبوع استشمام می شود. گلهای آن در فاصله ماههای بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می شود. برگ این درخت سبز سیر و دارای گلهایی به رنگ سفید است.
دارچین دارای خواص دارویی بسیار است از جمله برای زیاد شدن و بازیافتن نیروی جنسی به کار می رود کلیه را گرم می کند و ضعف کمر و پاها را از بین می برد و کم خونی را درمان می کند.
این گیاه بهترین دارو برای دردهای عضلانی است و جدیدا در آمریکای شمالی و کانادا کرمهایی به بازار آمده که دارای دارچین است و برای رفع درد به کار می رود.
دارچین به علت دارا بودن تانن برای رفع اسهال، ضعف عمومی بدن و همچنین بندآورنده خون مصرف می گردد. اسانس دارچین ضدعفونی کننده ملایمی محسوب می شود و از آن برای جلوگیری از فساد مواد غذایی می توان استفاده کرد.
این گیاه اثر پنی سیلین و آنتی بیوتیک را به مقدار زیادی داراست امروزه دارچین را به صورت قرص و کپسول درآورده اند که به عنوان تب بر به کار می رود.

همیشه بهار

گیاهی علفی، یکساله و زیبا، ساقه 50-20 سانتیمتر ارتفاع دارد. برگها ساده بیضوی و دراز و پوشیده از کرک، گل ها به رنگ نارنجی (لوله ای و زبانه ای)، زنبور عسل به سمت این گلها جذب می شود.

مواد مؤثره : کالاندولین (مواد تلخی که در مجاورت آب موسیلاژ می شود)، کاروتنوئید (پیش ساز ویتامین A)، ویتامین E، ساپونین، اسانس، لعاب، در گونه های تازه اسید سالی سیلیک.

خواص درمانی : ضد التهاب و ترمیم کننده زخم ها و سوختگی ها، سرمازدگی، اگزما و جوش های صورت، التهاب و تورم غدد پستان، پینه بستن و ترک دست و پا، درمان میخچه، زگیل، زخم های واریس و بواسیر و جراحات پوست، تسکین التهاب و تحریک پوست بدن شیرخوار، پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی، جای نیش حشرات، نرم کننده و حفاظت از پوست های حساس، درمان رکود کار کبد و تنبلی دستگاه گوارش، قاعده آور و تسکین دهنده دردهای قاعدگی، کاهش دهنده فشار خون (اتساع عروق سطحی)، رفع التهاب و زخم معده، آرام بخش و تقویت کننده، معرق، ضد حساسیت (از آزاد شدن هیستامین جلوگیری می کند). ضد سرطان (از تقسیمات بیش از حد خون سرطانی جلوگیری می کند)

عطر درمانی : افزایش قدرت بینائی، شادابی و روشن شدن ذهن، ضد افسردگی و نشاط آور

خواص گلابی

گلابی، میوه*ای است که گونه*هایی مختلف با طعم متفاوت دارد. این میوه حاوی ویتامین ای و ث و همچنین دارای کلسیم، آهن، منیزیم و روی است. چون گلابی میوه*ای آبدار است، در زیبایی پوست بسیار مفید است. یکی از خواص گلابی خاصیت ملین بودن آن است و دانه*های ریزی که در موقع خوردن گلابی احساس می*کنید، برای دفع مواد زائد مفید می*باشند.

البته افرادی که یبوست دارند سعی کنند بلافاصله پس از خوردن 1 تا 2 عدد گلابی آن را با یک لیوان آب ولرم همراه کنند که خاصیت ملین بودن آن قوی*تر شود. گلابی میوه*ای است برای تقویت افراد ضعیف و همچنین بسیار مفید برای آنهایی که در دوران نقاهت هستند. آب گلابی و آب به را اگر با هم مخلوط کنید و بنوشید تقویت کننده بسیار خوبی خواهد شد. مصرف گلابی ترشح بزاق دهان را زیاد می*کند، در نتیجه باعث تسهیل عمل در دستگاه هاضمه می*شود.

تانن و املاح پتاسیم که در گلابی وجود دارد اسیداوریک را به هر اندازه و مقداری که باشد حل می*کند، به همین جهت افراد مبتلا به رماتیسم، نقرس(لینک) و آرتروز می*توانند از گلابی بهره زیاد ببرند.

فشار خون(لینک) یکی دیگر از ناراحتی*هایی است که خوردن گلابی به آن کمک بسیار می*کند و تصفیه کننده خون نیز است. فیبر موجود در گلابی لاینین (Linin) نام دارد که غیر قابل حل بوده و برای کاهش کلسترول(لینک) موثر است.

در یک عدد گلابی متوسط حدود 4 گرم فیبر وجود دارد. بنابراین اگر دو عدد گلابی در روز خورده شود در حدود 32 درصد فیبر مورد نیاز روزانه بدن انسان تامین می*شود. توجه شود که قسمت عمده فیبر گلابی در پوست و بلافاصله زیر پوست آن قرار دارد و اگر با پوست خورده شود از تمام فیبر آن استفاده می*شود. ماده مهم دیگری که در گلابی موجود است عنصر بور (بوران Boron) است که به بالا بردن جذب کلسیم و در نتیجه جلوگیری از پوکی استخوان(لینک) بخصوص برای زنان در دوران یائسگی بسیار کمک می*کند. همچنین از آنجا که طبق معمول موادی که برای استخوان*ها مفیدند، برای مغز نیز نافع*اند، گلابی هم از این امر مستثنی نیست و از میوه*هایی است که برای حافظه و تمرکز نیز مفید است. در هر گلابی متوسط حدود 3/0 میلی*گرم عنصر بور وجود دارد و اگر 5 وعده در روز از میوه*ها و سبزی*هایی مانند گلابی خورده شود به طور تقریبی مقدار بور مورد نیاز بدن انسان تامین می*شود.

هر صد گرم گلابی از لحاظ تغذیه*ای دارای 60 کیلوکالری، نیم گرم پروتئین، نیم گرم چربی، 14 گرم گلوسید، یک و نیم گرم فیبر و 130 میلی*گرم پتاسیم است.

زیره سبز Cuminum cyminum

گیاهی است کوچک و علفی به ارتفاع 15 تا 50 سانتیمتر ، ریشه دراز و باریک ، منشاء آن مصر و سواحل نیل است . برگها منقسم با بریدگیهای بسیار نازک و نخی شکل ، گل ها مجتمع به صورت چتر مرکب ، سفید یا صورتی رنگ .

مواد مؤثره : اسانس (کارون ، فلاندرن ، کومینول ، سمین) ، تانن ، روغن

خواص درمانی : صفاتی شبیه به زیره سیاه و انیسون دارد . ضد نفخ ، ضد تشنج و صرع ، مقوی معده ، مدر و بادشکن ، قاعده آور و معرق ، درمان عفونت حاد و مزمن برونش ها ، نفخ ناشی از سوء هاضمه و بلع هوا ، رفع گازهای روده، رفع ترشحات زنانه و قطع حالت قاعدگی در زنان جوان، در استعمال خارجی قرار دادن ضماد آن بر پستان، در موارد جمع شدن شیر در پستان اثرات مفید ظاهر می*کند. افزایش میل جنسی در خانم ها

روش استفاده : میوه به شکل دم کرده .
دقیقاً شبیه به زیره سیاه با اثرات درمانی پائین تر است

صبر زرد
Aloe
Aloe Vera به عنوان یک گیاه طبی سابقه طولانی دارد و قدمت استفاده از آن به سال 1750 قبل از میلاد مسیح بر می گردد. امروزه این گیاه در اغلب مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری از قبیل منطقه کاراییب، جنوب ایالات متحده، آمریکای لاتین و خاور میانه می روید. بسیاری از مردم نیز این گیاه را در گلدانهای کوچک در منازل خود به منظور درمان سوختگیها و بریدگیهای جزئی پرورش می دهند.
معرفی گیاه
Aloe vera یک گیاه بادوام با گلهای زرد است. برگهای سخت آبدار و نیزه ای این گیاه به طول 20 اینچ رشد می کند و طول کل گیاه تا 4 پا می رسد. تنها برگهای این گیاه ارزش دارویی دارند، اما بخشهای مختلف برگها نیز برای اهداف گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند. ژله شفاف و سفتی از قسمتهای داخلی برگ تشرح میشود. بین این ژله و پوست بیرونی برگ سلولهای خاصی حاوی مایع زردرنگ تلخ قرار دارد. وقتی که این مایع خشک میشود، سبب تولید شیرة Aloe میشود.
ترکیبات گیاه
ژل Aloe حاوی گلیکوپروتئین است که از تورم و درد جلوگیری و روند بهبود را تسریع می کند و همچنین حاوی پلی ساکارید است که رشد و ترمیم پوست را تحریک می کند. "آنتراکوئین" موجود در شیرة Aloe به عنوان مسهل مؤثر عمل می کند. این مواد شیمیایی در مقادیر کم، می توانند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنند.
از ژل Aloe برای درمان زخمهای درونی و بیرونی نیز می تواند استفاده کرد. این ماده روند درمان بسیاری از جراحات پوستی از جمله زخمها، سوختگیها و یخ زدگی را تسریع می کند. شیرة *این گیاه مسهل مفیدی است، اما چون می تواند سبب گرفتگی دردناک عضلات شود، غالباً استفاده نمیشود. با میزان مصرف کمتر، شیرة Aloe می تواند از سنگ کلیه پیشگیری یا اندازة سنگ را کوچکتر کند. این ماده به عنوان تسهیل کننده دفع مدفوع به ویژه در افرادی که مبتلا به وبواسیر هستند ماده مفیدی است.
عصارة Aloe شکل ژل این گیاه است که مصارف داخلی دارد و چون دارای خواص ضد میکروبی است، از آن برای درمان عفونتهای میکروبی مجاری معده ای-روده ای نیز می توان استفاه کرد. چون این ماده اسیدهای معده را که سبب تشدید زخمها میشود کاهش می دهد برای درمان زخمهای معده نیز مؤثر است.
تحقیقات اخیر نشان داده که "مانوز استیله" به عنوان یک ترکیب ضد ویروسی، دارای خواص درمانی ضد ویروس ایدز است. مانور استیله خود ویروس را مورد حمله قرار می دهد اما مهمتر اینکه، میزان تأثیر AZT را (یک داروی مؤثر در درمان عفونت ویروس HIV) تا حد زیادی بالا میربرد. اگر این ترکیب دارویی با Aloe مصرف شود، میزان AZT مورد استفاده برای HIV را می توان تا 90% تقلیل داد که این امر از هزینه ها و عوارض جانبی AZT تا حد زیادی خواهد کاست.
اشکال موجود
ژل Aloe به شکل تازه که از گیاه Aloe گرفته شده باشد بهترین ماده است، اما این ماده به صورت تجاری در شکل ژله ثابت شده نیز موجود است. پودر شیرة Aloe نیز به شکل کپسولهای 500 میلی گرمی به عنوان داروی مسهل موجود است. عصاره Aloe در واقع شکل مایع ژل است.
نحوه مصرف
بهترین نوع ژل Aloe شکلی است که تازه از گیاه گرفته شده باشد. بسیاری از افراد این گیاه را برای درمان سوختگیها و بریدگیهای جزئی در آشپزخانه خود نگه می دارند. این گیاه برای درمان کهیر و پیچک سمی نیز می تواند مؤثر واقع شود.
به منظور استفاده از ژل Aloe، برگ آنرا به صورت طولی برش دهید و ژل داخل آنرا خارج سازید. سپس آنرا به صورت آزاد روی قسمت آسیب دیده بمالید.
شیره Aloe از قدیم به عنوان مسهل مورد استفاده بوده است، اما در ایالات متحده مصرف چندانی ندارد. چون این ماده سبب بروز گرفتگیهای دردناک عضلات می گردد، لذا ابتدا مصرف سایر مسهل های گیاهی نظیر "کاسکارا و فلوس" توصیه میشود.
برای درمان سنگهای کلیه و به عنوان مسهل شیرة Aloe خشک را که در اندازه های 0/05 تا 0/2 گرم قابل دسترسی است، مصرف کنید. برای درمان HIV، روزانه به میزان 800 الی 1600 میلی گرم مانوز استیله مصرف کنید. این میزان از مادة مزبور، برابر با نیم تا یک لیتر آب Aloe است، هر چند میزان مانوز استیله می تواند در فرآورده های مختلف متفاوت باشد.
نکات احتیاطی
ژل Aloe برای استعمال خارجی مادة بی خطری است، اما در موارد نادری سبب واکنش آلرژیک میشود. اگر پوست شما تحریک می شود مصرف آنرا ادامه ندهید.
ژل Aloe برای درمان زخمهای عمیق مؤثر نیست. شیرة آن می تواند سبب گرفتگی یا اسهال روده ای شدید گردد، زنان باردار یا شیرده نباید این ماده را مصرف کنند زیرا ممکن است سبب انقباضهای رحمی گردیده و سقط جنین را تحریک کند. مصرف مسهل Aloe برای درمان بیماریهای معده ای- روده ای، انسداد روده ای، آپاندیسیت یا درد معده مبهم تجویز میشود. این ماده ممکن است سبب تشدید اولسرها، بواسیر، دیورتیکولوز، التهاب دیورتیکول، کولیت یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) گردد.
مصرف طولانی مدت این ماده سبب وابستگی به آن میشود یا تعادل الکترولیتی را مختل می سازد. این ماده ممکن است سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز بی ضرر گردد. کودکان زیر 12 سال نباید گیاه Aloe مصرف کنند.
تداخل های احتمالی
مصرف طولانی و مزمن شیرة Aloe می تواند و مزمن شیرة Aloe می تواند سبب کمبود پتاسیم گردد که می تواند با پاره ای معالجات قلبی تداخل کند. احتمال کمبود پتاسیم در بدن در صورتی که شیرة Aloe را با ادرار آورهای (مدرهای) تیازید، شیرین بیان یا کورتیکو استروئید مصرف کنید، بیشتر است